‘Rast Makamında Ney Taksimi’. Efkâr dağıtmak için meyhaneye gelmiş. Solunda Fikri Çöze, sağında Sıtkı Akçatepe. (Sanki bir tiyatro nostaljisi.) Fikret; “Hayatı cehenneme çeviriyor bu vicdan azabı. İnsanın ömrünü damla damla eza cefa içinde eritip götürüyor. Yok yeryüzünde bu hastalığın çaresi. Yok.” Fikri Çöze; “Doktor ilaç fayda vermiyor mu?” Fikret; “Bu derde ne ilaç ne de doktor fayda eder. Biliyor musun, karımı ben düşürdüm hapishaneye. Oğlumu ben öksüz ettim. Hep o iblisler yaptırdılar bunu bana. Onlardan soracağım bunların hesabını teker teker.” Sıtkı Akçatepe; “Boş ver be evlat. Öfkeyle kalkan zararla oturur. Vazgeç, gel vazgeç.” (Kan gövdeyi götürecek sandık. Neyse ki kahramanımız yalnızca konuşmakla yetinir.) J enerikte Hamiyet Duygulu, eşi Zeki Duygulu’nun Nihavent eserini seslendirmiş; “O gözler yaktı beni//Ardına taktı beni//En sonra bir el gibi//Başından attı beni//**//Yandım sana Mustafa//Gel etme böyle cefa//Görmedim senden sefa//Ah Mustafa, Mustafa//**//Aşkınla yakma beni//Ateşe atma beni//Cevrinle harap oldum//Yeter ağlatma beni.” İzmir. Nubar Kamçılı’nın kuyumcu dükkânı. ‘Meşhur İthalatçı’ Fikret Bey on bin liralık pırlanta yüzük alıyor. (Birkaç sahne sonra üç bin liraya güç bela satabilecektir.) Hizmetçisi Asuman’a gönlünü kaptırmış. Yakında evlilik var. Ama aynı evde yaşayan teyzesi Mucize bu durumdan hiç hoşnut değil. “Hizmetçi, Hanım oldu! İşler de bize kaldı. Dilencinin kızı adam oldu, adam” diye ortalığı birbirine katıyor. Fikret başarılı bir kamyon ithalatçısı (ama Yeni Han, 49 numaradaki çalışma yerinde ‘Şark Ecza Baharat Deposu’ yazılı). Bir türlü kurtulamadığı alkol alışkanlığı ilerde pek çok kişinin yaşamını karatacaktır. Sorunlarına, Sırtlan’ın Meyhanesi’nde çözüm aramak en büyük hatası. Meyhaneci, hizmetçi ile evliliği duyunca “Yok canım, şaka ediyorsunuz” demişti. İşin ciddiyetini anlayınca hemen çark eder; “Tabii, Efendim. Siz iyi yürekli, asil ruhlusunuz. Zavallı kızı almanız o kadar isabetli ki.” Yolunacak kaz ayağına gelmiş. Fırsatı kaçırmaz. Karısı Şayeste’nin Fikret Beylere hizmetçi olmasını sağlar. “Anadolu’dan geldik. Sayenizde ev bark dükkân sahibi olduk” diyordu. Şimdi daha da ileri gidip ‘biri içerden diğeri dışardan’ Fikret’i avuçlarına düşürecekler. Hamiyet Duygulu’nun söylediği Mahur eserle (Zeki Duygulu) İzmir’i dolaşıyoruz; “Şu İzmir’in güzelleri//Bent ediyor gönülleri//Hele o tatlı dilleri//Çıldırtıyor erkekleri//**//Akşam olunca güzeller//Kordonboyu’nda gezerler//Saat yirmi dörtten sonra//İnciraltı’na giderler.” Teyzenin huzursuzluğu dışında tek sorunları Fikret’in içkisi. Plajda bile içiyor. Sırtlan işi büyütüp bir gazino açmak istemiş. Parayı kimden tırtıklayacağı belli. Yardımcısı da ‘ortağım’ diye tanıttığı Afitap. ‘Sarışın Bomba’nın cazibesine direnmek mümkün değil. Fikret, 30 bin liralık çekin karşılığı olan ‘ilk mükâfatı’ hemen bir öpücükle alıyor. Kâtip Bülent dalavereyi anlamış ama yapabileceği bir şey yok. [‘Kahpe’de (1963) tekrar göreceğimiz] Gazino açılmış. Afitap, Aynur Akın’ın sesi ile Hicaz bir şarkı söylüyor; “Bir ümit yolcusuyum//Aldatma ey sevgili//Harap olunca sevda//Gönül çeker derdini//**//O emin ellerinle//Okşayıp uyut beni//Ben garip bir aşığım//Bırakma yalnız beni.” Alkole şimdi de Afitap bağımlılığı eklenmiş. Beş aylık hamile Asuman evde beklerken kahramanımızın ‘gönlü tamamen aksini emrediyor’. Sonradan bir oğlu olması bile bunu değiştiremez. “Terry’s Theme (Eternally)” (Charlie Chaplin). ‘Limelight’ (1952) filminin müziği. Can Mustafa, yıllar sonra artık ilkokul çağında. (Bu rolde Şehir Tiyatroları Çocuk Bölümü sanatcısı Vildan Gürelman var. Saçı, erkek gibi tıraş edilmiş.) O günlerde Sırtlan, kumar nedeniyle gırtlağına kadar borç içindeydi. Asuman’ın yerine Afitap’ı geçirmek için numaralarına başlar. Şayeste’nin Asuman’a gösterdiği [‘Ayşecik’den (1959)] resimde Fikret ile sevgilisi sarmaş dolaş. Daha ileri giderek kocasının boşanmak için mahkemeye başvurduğunu söyler. Buna ancak (nasıl yapacaksa) Kâtip Bülent engel olabilirmiş. Dava kağıtları O’ndaymış. Fikret’e de ‘karısının Kâtip ile beraber olduğu’ söylenir. Sonuçta Asuman’ı kovuyor. Yalvarmak, durumu açıklamaya çalışmak yararsız. ‘Mezardan babası çıksa dinlemezmiş’. Aslında burada ince bir psikolojik durum var. Yıllardır karısını aldatan Fikret suçluluk duygusu içindeydi. ‘Bu günah beni mahvedecek’ diye kahrolurken karşısına bir fırsat çıkmış. Karısının masum olduğunu hissetmesine karşın durumu aklanmak için kullanıyor. “İhanet, bana ihanet. Olamaz böyle bir şey.” Afitap “Mart içeri pire dışarı” diyerek eve yerleşir. ‘Dinsizin hakkından imansız gelir misali dizginleri şöyle bir toplayınca’ o cadaloz teyze süt dökmüş kedi gibi olacaktır. Bir tren yolculuğundan sonra Haydarpaşa ve İstanbul. Asuman, teyze kızının yanında. Jiklet Cemile, kaçın kurası, durumu hemen kavramış; “Nerde Enişte Bey? Sepet havası mı yoksa?” Annesi öleli bir sene olmuş. ‘Barda dans ederek namusuyla para kazanıyor’. “Gecede 300 papel.” Bir dostu var, Bitirim. Lakabı ile müsemma biri. Arkadaşı Yengeç de Asuman’a ‘bitmiş’. Yengeç; “Eğer o İzmirli bu gece benim olmazsa kıyarım canıma.” Bitirim; “Çok sabırsızsın be. Kekliği avlamalı ama ürkütmeden avlamalı… Bizim Cemile bana çalışıyor, O da sana çalışır Bey gibi yaşarız.” Ayrıca kalpazanlık yapıyorlar. Danyal Topatan ve Mehmet Ali Akpınar da yardımcıları. Cemile’nin evini satıp yeni makineler almışlar. Yengeç, sabırsızlık yapıp Asuman’a saldırınca yaşamından olur. Polis de çeteyi suçüstü yakalamış. Karısının hapislere düşmesi Fikret’i perişan eder. ‘Yaşayan bir ölü halinde’. Alkole ‘aleddevam’. (İçkiyi arttırmasına bahane olduğu için Asuman’ın durumuna içten içe sevindi mi acaba.) ‘Rast Makamında Ney Taksimi’. İstanbul Ceza ve Tevkif Evi. Karısını ziyarete gelmiş. “Affet beni, affet” diye yalvarıyor. Zavallı kadın kocasının zor durumda olduğunu anlayıp pırlanta yüzüğünü verir. Can Mustafa’nın tahsili içinmiş. İzmir’de işler ‘bildiğimiz gibi’. Afitap tekrar gazinoda dans ediyor. Bu sahne Marilyn Monroe’lu ‘Bus Stop’dan (1956) alınmış. Sırtlan kumar masasında her şeyi kaybedince son çareye başvurur. Şayeste’nin yardımıyla Teyze’nin mücevherlerini soymaya kalkar. Çıkan yangında her şey kül olur. Yalnızca Asuman’ın resmini ve Mustafa’nın kanaryasını (adı ‘Aliş’) kurtarabilmişler. Sonrası sanki ayrı bir film gibi. Ailenin geçimini sağlamak 7 yaşındaki Can Mustafa’ya kalmış. Bir lokantada bulaşıkçılık yapıyor. En iyi arkadaşı yaşlı Salih Amca. Babasından çok O’nunla beraber. Salih de ‘müptela’ ama daha çocuğun bir ricası ile ‘içkiyi bırakabilmişti’. ‘Saba Makamında Ney Taksimi’. Annesinin ‘yadigârı’ kanaryayı satmak istiyor. O parayla (nasıl yetecekse) İstanbul’a gideceklermiş. Selahi İçsel, çocuğun üzüntüsünü görünce parayı vermekle yetiniyor; “Seni kuşundan nasıl ayırabilirim Evlat.” Artık İstanbul’dalar. Mustafa hem ilkokula gidiyor hem de Salih ile sokaklarda ayakkabı boyacılığı yapıyor. ‘The Third Man Theme (The Harry Lime Theme)’ (Anton Karas). ‘The Third Man’ (1949) için yapılan melodi ile hayvanat bahçesini dolaşıyorlar. Senaryoya katkısı olmayan bu sahne 72 saniye. Aslan; Fil; Kara Kartal (‘futbol falan değil kuşların kralıymış’); Ceylan ve Geyik hakkında ‘belgesel bilgi’ ediniyoruz. ‘Peer Gynt Suite No. 1, Op. 46 (Morgenstimmung) (Morning Mood)’ (1875) (Edvard Grieg). Sıradan gibi başlamıştı ama o gün Can Mustafa’nın yaşamı değişecektir. Hasta babası için para bırakıp simit satmaya gidiyor. Ardından okula gidecekmiş. O zorlukta nasıl yaptı ise bir de ufak köpeği var. ‘Kalp krizi ile can veren’ Mutemet Asım Nipton’un banknot dolu çantasını karakola götürür. Şoförler Cemiyeti üyeleri Necdet Tosun, Semih Sezerli, Sami Hazinses, Ahmet Kostarika ve Eşref Vural çocuğa sahip çıkıyorlar; “Biz Şoförüz. Bulduğun para bizlere aitti. Bütün arkadaşlar seni okutmaya, sana yardım etmeye karar verdik.” Babası ‘oğluna yük olduğunu hissedip’ İzmir’e dönmüş. Bıraktığı mektupta ‘içkinin damlasını bile ağzına koymamasını ve okumasını tavsiye ediyor’. Ama kendisinin alkol ile dostluğu son sahneye kadar devem edecektir. Yıllar sonra Can Mustafa doktor çıkmış. Eşref Vural’ın kızı Ayla ile nişanlanıyor. Babası İzmir’den gelmiş ama hastanelik durumda. Haydar Tatlıyay’ın yorumu ile ‘Hicaz Makamında Keman Taksimi’. Asuman’a mektup yazmış. “Karıcığım, işlerimin çokluğundan sana uğrayamadım” diyor. ‘İşlerim’ dediği meyhanede içmek; ‘Uğrayamadığı süre’ ise yaklaşık 20 yıl. Neyse, zavallı kadın hapisten, Fikret de hastaneden sağ salim çıkıp birbirlerine ve oğullarına kavuşuyorlar. Charles Dickens, romanlarını içindeki karakterlerin ‘akıbetini’ belirtmeden bitirmez. ‘Can Mustafa’ da böyle davranıyor. Sırtlan yaptıklarını hapiste yatarak ödemiş. Sakat bacağını sürüyerek salaş bir meyhanede garsonluk yapıyordu. ‘Ruby’ (1953) (Heinz Roemheld / Mitchell Parish). Afitap ise ‘Kaldırım Kuşu olmuş sokaklarda sürtüyor’. Artık, bahtına, o gece hangi otomobilden çağırırlarsa. ‘Finlandia Op.26’ (1900) (Jean Sibelius). Afitap’ın Fikret’le tanıştığı ve 30 bin kopardığı sahne. Sırtlan; “İşte sana daima bahsettiğim, velinimetimiz meşhur İthalatçı Fikret Bey. (Fikret’e) Ortağım Afitap Hanım.” Fikret; “Memnun oldum efendim.” Afitap; “Bendeniz de memnun oldum. (Gözlerinin ta içine bakarak) Hem de pek çok.” Arzu dolu bakışla söylenen ‘hem de pek çok’ meşhur İthalatçımızı allak bullak ediyor. (Yazan: Murat Çelenligil)
Can Mustafa Resimleri ve Videoları
Can Mustafa
Kadro: Muhterem Nur , Turgut Özatay , Ahmet Tarık Tekçe , Leyla Sayar , Salih Tozan , Semih Sezerli , Reha Kıral , Bülent Koral , Eşref Vural , Vildan Gülerman , Sami Hazinses , Necdet Tosun , Danyal Topatan , Mehmet Ali Akpınar , Emel Yıldız , Emire Erhan , Nur Erkut , Kadri Ögelman , Leman Akçatepe , Sıtkı Akçatepe , Niyazi Vanlı , Mehmet Bahadır , Macit Doğudan , Suzan Uçaner , Selahattin İçsel , Fikri Çöze , Gündoğan Tuncer , Nesrin Gülseren , Sadi Kanıtürk , Mahmure Handan , Ahmet Turgutlu , Asım Nipton , Nubar Kamçılı , Mustafa Kara , Kemal Ergüvenç , Muharrem Gürses , Mualla Kavur , Sacide Keskin , Abdurrahman Palay , Hayri Esen , Hakkı Haktan
Yönetmen: Muharrem Gürses
Senaryo: Asaf Tengiz
Yapımcı: Yoakim Filmerides
Müzik: Zeki Duygulu, Rauf Tözüm
Görüntü Yönetmeni: Ali Yaver, Menasi Filmeridis, Hayrettin Işık
Tür: Aile, Dram
Ülke: Türkiye
Vizyona Giriş Tarihi:
0 yorum:
Yorum Gönder